Dziedzinie nie jest obowiązkiem – spadkobierca ma prawo przyjęcia spadku oraz jego odrzucenia. Do chwili przyjęcia spadku ponosi on odpowiedzialność za długi spadkowe wyłącznie ze spadku Skoro „przyrost” nie zastępuje w wypadku odmiennej woli spadkodawcy, to odmienna wola spadkodawcy co do przyrostu może wynikać wprost w sytuacji przewidzianej w art. 963 KC, a więc kiedy spadkodawca powołał spadkobiercę testamentowego na wypadek, gdyby inna osoba powołana jako spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie chciała lub Każdy może jednak zdecydować, co i komu chce przekazać. W tym celu trzeba jednak zrobić zapis testamentowy, a najlepiej windykacyjny. Wyjaśniamy, co one oznaczają w praktyce i czym się różnią. Tłumaczymy, co zrobić, aby każdy dostał to, co chcemy mu przekazać na wypadek śmierci. Wyjaśniamy, dlaczego lepiej jest pójść do Jeśli więc jedyny spadkobierca uda się do notariusza w celu sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia i taki akt zostanie zarejestrowany (taka droga jest najszybsza), stanie się właścicielem przedsiębiorstwa w spadku i zarządcy sukcesyjnego nie będzie już mógł powołać. Tłumaczenie hasła "spadkobierca" na angielski. heir, inheritor, successor to najczęstsze tłumaczenia "spadkobierca" na angielski. Przykładowe przetłumaczone zdanie: Wiele ludzi umiera z tonami pieniędzy i bez spadkobierców. ↔ Many people die with tons of money and no heir. praw. osoba fizyczna lub prawna, na którą przechodzi spadek Istnieją sprawy, w których osoba składająca zapewnienie spadkowe nie jest w stanie udzielić odpowiedzi na zadawane przez Sąd pytania. Przykładowo ktoś wie, że zmarły miał dziecko, ale nie wie jak ono się nazywa, czy żyje, gdzie mieszka. Tak złożone zapewnienie spadkowe będzie dla Sądu niewystarczające. . Niedawno pochowaliśmy moją babcię, która zapisała spadek swojej córce (mojej cioci). Mój ojciec zmarł kilka lat przed babcią. Wraz z siostrą otrzymałyśmy niedawno decyzję z sądu, że odziedziczyłyśmy po 1/2 spadku, który dostałby ojciec. Skoro dziedziczenie było testamentowe na rzecz cioci, to czy chodzi o zachowek, który przysługiwałby ojcu? Jeśli nie chcemy się o niego ubiegać, to musimy zwracać się do urzędu skarbowego czy tylko do sądu? Kto po kim dziedziczy? Oczywiście chodzi o prawo Pań do zachowku. Nie prawo taty do zachowku, ale właśnie Pani i siostry. Sąd musiałby ustalić, kto jeszcze byłby uprawniony do dziedziczenia po Pani babci, gdyby dziedziczenie odbyło się na podstawie ustawy, a nie testamentu. Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Spadkobiercą zostaje się z chwilą otwarcia spadku. Grupy dziedziczących z ustawy ustalone zostały w odpowiedniej kolejności w Kodeksie cywilnym ( Co ważne, nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku ani osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje. Zgodnie z art. 931 „§ 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. § 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych”. Zatem w opisanym przez Panią przypadku, gdyby babcia nie sporządziła testamentu, to do dziedziczenia po niej uprawniony byłby Pani ojciec i ciocia. Każde z nich miałoby 1/2 w majątku spadkowym. Ponieważ Pani ojciec nie dożył otwarcia spadku, to w jego miejsce wchodziłyby Pani z siostrą. Ponieważ Panie także dziedziczyłyby po 1/2 w miejsce ojca, to udział Pań, jaki przypadałby po babci, wynosiłby 1/4 jej majątku. Uprawnienie do zachowku w miejsce zmarłego ojca Zachowek, o który Pani pytała, ma na celu zabezpieczenie interesów osób najbliższych w sytuacji, gdyby cały majątek został przekazany w drodze testamentu osobie trzeciej. Zgodnie z art. 991 „§ 1. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek). § 2. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia”. Zatem Panie, jako osoby wchodzące w miejsce ojca i jednocześnie zaliczające się do grona zstępnych babci, jesteście uprawnione do zachowku, który wynosiłby 1/2 z 1/4 majątku babci w przypadku każdej z Pań. O zachowek, czyli sumę pieniężną odpowiadającą wartości udziału, możecie Panie zwrócić się do cioci. Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Żądanie zachowku od cioci jest właściwie niezależne od dziedziczenia przez Panie po ojcu. Tak więc wystąpienie lub nie z roszczeniem o zachowek nie wpływa na obowiązki podatkowe z tytułu dziedziczenia. Musicie zatem Panie zgłosić dziedziczenie do urzędu skarbowego. Proszę się nie obawiać, dziedziczenie pomiędzy najbliższymi zwolnione jest z podatku, jednak aby ze zwolnienia takiego skorzystać, należy dopełnić obowiązku zgłoszenia dziedziczenia. W urzędzie skarbowym zostaną Panie poinstruowane, jakie dokumenty należy wypełnić i jakie wartości wpisać do zgłoszenia, aby właściwie wypełnić swój obowiązek. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Moja synowa, która była wdową, zmarła dwa miesiące temu, ustanowiwszy mnie swoim jedynym spadkobiercą. Wydziedziczyła przy tym swoich dwóch wnuków (ich ojciec – jej syn – nie żyje od wielu lat). W 2005 r., kiedy sporządzała testament, jeden z nich był jeszcze niepełnoletni (miał 15 lat), drugi miał 25 lat i małe dziecko. W skład spadku wchodzi mieszkanie. Ponieważ wiem, że wnukom należy się zachowek (2 razy 2/3 wartości spadku dla młodszego, niepełnoletniego wnuka i dla dziecka starszego wnuka), chciałbym odrzucić ten testament. Czy mogę to zrobić? Kto będzie po mnie dziedziczyć? Odrzucenie spadku przez spadkobiercę testamentowego Proponuję zacząć tę odpowiedź od zajęcia się dosłowną interpretacją ostatniego zdania Pańskiego pytania. Czas pokaże, kto w przyszłości będzie po Panu dziedziczył (czyli dziedziczył należące do Pana składniki majątkowe). Pan będzie mógł mieć na to określony wpływ, zwłaszcza przez sporządzenie testamentu – art. 941 i następne Kodeksu cywilnego (skrótowo: Ważny testament powoduje, że przepisy o dziedziczeniu testamentowym (art. 941 i następne mają pierwszeństwo (art. 926 przed przepisami o dziedziczeniu ustawowym (art. 931 i następne Napisałem wyżej o określonym wpływie, ponieważ różne okoliczności mogą wpłynąć na to, że wola spadkodawcy może nie zostać zrealizowana. Spadkobierca (również testamentowy) jest uprawniony do odrzucenia spadku, a ponadto kolejność schodzenia ludzi z tego świata bywa zaskakująca, dziedziczyć zaś może jedynie ten, kto przeżył spadkodawcę (art. 927 W zakresie przyszłego dziedziczenia po sobie może Pan mieć szczególnie duży wpływ, sporządzając testament lub godząc się na ustawowe reguły dziedziczenia. Ostatnie zdanie Pańskiego pytania może być również interpretowane w ten sposób, że chodzić może o to, czy ktoś w Pana miejsce stanie się spadkobiercą Pańskiej synowej – jeśli Pan odrzuci spadek po nim. Skoro w odnośnym testamencie nie ma podstawienia, czyli „zastępczych” (zamiast Pana) spadkobierców ustawowych (art. 963 to (ewentualne) odrzucenie spadku przez Pana spowoduje, że Pan (w związku z danym spadkiem) będzie traktowany na równi z osobą, która nie dożyła otwarcia spadku – czyli daty śmierci spadkodawcy (art. 924 Wtedy w grę wejdą reguły dziedziczenia ustawowego (art. 926 Z dziedziczeniem ustawowym może być w tym przypadku problem. Pańska synowa zawarła w swym testamencie formułę wydziedziczenia. Pan – o ile dobrze zrozumiałem – zaś zapewne zbyt śpiesznie podszedł do zagadnienia zachowku oraz do związanych z nim obliczeń. To zagadnienie należy rozważać krok po kroku – niekiedy przy pomocy żmudnych obliczeń (art. 993 i następne w których niekiedy trzeba uwzględniać wartość większej wartości darowizn (art. 888 i następne dokonywanych przez spadkodawcę (jeżeli dokonywano takich darowizn). Powtarzam, że bardzo ważny jest czas śmierci spadkodawcy, czyli data otwarcia spadku po nim (art. 924 Wiek osób potencjalnie uprawnionych do zachowku osób oraz ich ewentualną niezdolność do pracy ocenia się według stanu na dzień otwarcia spadku – z tym wiąże się określenie właściwego dla danej osoby ułamka z artykułu 991 (ułamek 1/2 albo ułamek 2/3); te zaś ułamki trzeba zestawiać z udziałami (nawet czysto hipotetycznymi) w dziedziczeniu ustawowym (art. 931 i następne Skoro Pańska synowa umarła jako wdowa i przeżyła swojego jedynego syna (jeśli był on jej jedynym dzieckiem), to – ujmując zagadnienie hipotetycznie – jej spadkobiercami ustawowymi byliby dwaj wnukowie, a każdemu z nich przypadałaby połowa udziału po ich ojcu (wniosek z art. 931 Wymiar zachowku Napisał Pan o konieczności wypłaty zachowku 2 razy po 2/3 wartości spadku. Jest to błędne podejście, ponieważ zachowek nigdy nie może przewyższać majątku spadkowego – to jest (w odniesieniu do danej osoby) określona część (przynajmniej hipotetycznie) należnej danej osobie wartości majątku spadkowego; niekiedy z uwzględnieniem większej wartości darowizn (dokonywanych przez spadkodawcę). Bliższe reguły obliczania zachowku zawarto w art. 993 i następnych Załóżmy – nadal czysto hipotetycznie – że w skład odnośnego spadku wchodzi jedynie mieszkanie, o którym Pan wspomina; a przecież może być inaczej (nie licząc ewentualnych darowizn większej wartości). W takim przypadku – gdyby każdej z osób uprawnionych do zachowku przypadał ułamek 2/3 (z artykułu 991 to ów ułamek trzeba byłoby zestawiać z ułamkiem 1/2 (wywnioskowanym z artykułu 931 Jeżeli spadkodawca nie był poważnie zadłużony, to po ewentualnej wypłacie zachowku powinno coś zostać. Odnośnie do podatku od spadków, proszę zwrócić uwagę na tabelę w artykule 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn – do czasu ewentualnego obliczania podatku mogą zajść zmiany w wyliczeniach, więc proponuję we właściwym czasie sprawdzić aktualny stan prawny – np. przy pomocy dostępnej gratis sejmowej bazy danych. Pan jako teść został zaliczony do I grupy podatkowej (art. 14 odnośnej ustawy). Co prawda, nie dotyczy Pana (zawarte w artykule 4a tejże ustawy) zwolnienie podatkowe, ale dla pierwszej grupy podatkowej stawki są niższe niż dla pozostałych grup. Moim zdaniem zbyt wcześnie byłoby bez odpowiednich obliczeń przesądzać o ewentualnej opłacalności przyjęcia spadku – nawet w przypadku zapłaty zachowku. W czasie śmierci spadkodawczyni obaj jej wnukowie byli już pełnoletni (art. 10 więc – jeśli żaden z nich nie był (w czasie otwarcia spadku) trwale niezdolny do pracy – to potencjalnie należny każdemu z nich zachowek należałoby obliczać z uwzględnieniem ułamka 1/2 (z artykułu 991 decyduje wiek każdej z tych osób w czasie otwarcia spadku, a nie w czasie sporządzania testamentu. Gdyby przynajmniej jedna z nich została skutecznie wydziedziczona, to prawo do zachowku mogłoby przejść na dziecko – z uwzględnieniem dziecka poczętego (art. 927 w związku z art. 991 dla dziecka (niepełnoletniego) byłby właściwy ułamek 2/3 (z artykułu 991 Jestem przekonany, że teraz już widać zbytnie uproszczenie Pana wstępnych szacunków. Skutki wydziedziczenia Napisałem o ewentualnej zapłacie zachowku, ponieważ – ściśle rzecz ujmując – prawnie skuteczne wydziedziczenie (art. 1008 i następne oznacza pozbawienie prawa do zachowku. Oczywiście, prawo do zachowku może przechodzić na inne osoby (art. 1011 – w tym przypadku: na dzieci owych wnuków spadkodawczyni; w związku z tym należy brać pod uwagę nawet ewentualne dziecko poczęte w czasie otwarcia spadku (art. 927 Może (zwłaszcza w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku) wystąpić próba podważenia testamentu, przynajmniej odnośnie do wydziedziczenia. Na złożenie oświadczenia w sprawie przyjęcia spadku (art. 1012 i następne jest sześć miesięcy, licząc od dowiedzenia się przez Pana „o tytule swego powołania”. Jeżeli był Pan w dobrych relacjach z synową, to zapewne termin ten zaczął (dla Pana) biec od dnia jej śmierci albo niedługo potem (od kiedy Pan wiedział o śmierci spadkodawcy oraz o treści odnośnego testamentu). Odrzucić spadek można przez złożenie pisemnego lub ustnego oświadczenia – art. 1018 art. 640 Kodeksu postępowania cywilnego (skrótowo: Taniej jest takie oświadczenie złożyć przed sądem niż przed notariuszem. Jeżeli Pan wskaże personalia oraz adresy osób ewentualnie zainteresowanych postępowaniem sądowym (zwłaszcza wnuków spadkodawcy oraz dziecka jednego z nich), to zapewne w rozsądnym terminie zostanie wyznaczona rozprawa. Ma Pan prawo dowiadywać się o termin rozprawy. Gdyby wyznaczenie takiego terminu się przedłużało, to może Pan zgłosić sądowi wolę złożenia oświadczenia w sprawie przyjęcia spadku; ewentualnie można złożyć takie oświadczenie przed notariuszem (choć będzie to objęte wyższą opłatą). Jeżeli Pan odrzuci spadek testamentowy, to – w przypadku prawnie skutecznego wydziedziczenia – może dojść do dziedziczenia ustawowego przez dalszych krewnych spadkodawczyni (art. 931 i następne Spadkobierca ustawowy (przynajmniej jeden) będzie mógł liczyć się ze sporem w sprawie prawnej skuteczności wydziedziczenia. W świetle podanych przez Pana informacji spadkobierca (Pan albo spadkobierca ustawowy) powinien liczyć się przynajmniej z zapłatą zachowku na rzecz dziecka (dzieci) przynajmniej jednemu z owych wnuków Pańskiej synowej. Gdyby doszło do podważenia wydziedziczenia, to może któryś z tychże wnuków (przynajmniej jeden z nich) okazałby się osobą uprawnioną do zachowku. Teraz jest sporo niewiadomych. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Jak wynika z przesłanych przez Pana informacji, jest Pan jedynym spadkobiercą testamentowym po śmierci Pańskiego ojca. Co więcej, Pana rodzeństwu nie będzie należał się żaden spadek, ponieważ zostali oni pominięci w testamencie. Jeśli chodzi o ewentualny zachowek na rzecz rodzeństwa, należy stwierdzić, że: Zgodnie z przepisem art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego ( – ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) zachowek jest roszczeniem przysługującym zstępnym (dzieciom, wnukom itd.), małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, niepowołanym do dziedziczenia wskutek pozostawienia przez spadkodawcę niekorzystnego dla nich testamentu, o wypłatę wartości części udziału spadkowego, który by im przypadał przy dziedziczeniu ustawowym (w przypadku braku testamentu). Roszczenie o zachowek, tak jak każde roszczenie majątkowe (tzn. posiadające wymierną wartość materialną), podlega przedawnieniu (art. 117 § 1 co oznacza, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że wyraźnie zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Zgodnie z przepisem art. 1007 § 1 „roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu” (za roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku, czyli zasadniczo – śmierci spadkodawcy). Przepis art. 1007 § 1 jest w zakresie swojego uregulowania jasny, nie pozostawia żadnej swobody interpretacyjnej i nie przewiduje żadnych wyjątków (tak również: orzeczenie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 16 czerwca 2000 r., sygn. IV CKN 58/2000). Jak wynika z przytoczonych przepisów, roszczenie o zachowek przedawniło się po śmierci Pańskiego ojca, a więc nie jest Pan zobowiązany do wypłaty zachowku na korzyść swego rodzeństwa. Skoro testament został już otwarty, to obecnie ojciec musi Pan przeprowadzić w pierwszej kolejności procedurę stwierdzenia nabycia spadku. Postępowanie mające doprowadzić do stwierdzenia nabycia spadku wszczyna się poprzez złożenie w sądzie rejonowym, właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. We wniosku tym należy podać: oznaczenie właściwego wydziału cywilnego sądu rejonowego, do którego wniosek jest kierowany; imię i nazwisko oraz dokładny adres wnioskodawcy; wykaz uczestników postępowania, przez których rozumiemy wszystkie osoby powołane do dziedziczenia na mocy testamentu i ustawy, wraz z ich dokładnymi adresami zamieszkania; tytuł: „Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po [imię i nazwisko zamarłego]”; w głównej części wniosku należy podać dane o spadkodawcy (imię i nazwisko, data śmierci, ostatnie miejsce zamieszkania, stan cywilny) oraz informację o tym, czy istnieje testament, wymienić spadkobierców i podać informację, czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne. Do wniosku należy dołączyć: odpis wniosku w tylu kopiach, ilu jest uczestników postępowania; odpis skrócony aktu urodzenia dla mężczyzn i kobiet niezamężnych; odpis skrócony aktu małżeństwa dla mężczyzn i kobiet zamężnych; odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy; testament w oryginale oraz tyle kopii, ilu jest uczestników postępowania; oświadczenia o przyjęciu, odrzuceniu spadku lub zrzeczeniu się dziedziczenia (jeśli były składane). Pomimo zamieszczenia we wniosku informacji, jakie osoby znajdują się w kręgu spadkobierców, sąd z urzędu bada, czy wymieniono wszystkich uczestników postępowania. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku musi zostać opłacony opłatą w wysokości 50 zł. Cała procedura kończy się wydaniem przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, w którym zostają ustalone udziały poszczególnych spadkobierców w spadku. Stwierdzenie nabycia spadku można przeprowadzić również przed notariuszem, który sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Przed sporządzeniem tego aktu notariusz spisuje protokół dziedziczenia. Zgodnie z przepisami notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia zarówno w przypadku dziedziczenia ustawowego, jak i testamentowego. Aby notariusz sporządził akt poświadczenia dziedziczenia testamentowego, konieczne jest stawienie się przed notariuszem wszystkich osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi. Notariuszowi należy również przedstawić akty stanu cywilnego – akt zgonu spadkodawcy oraz akty urodzenia bądź małżeństwa. Po stwierdzeniu nabycia spadku trzeba będzie zaktualizować dane w księdze wieczystej oraz wpisać Pana jako właściciela nieruchomości. Po stwierdzeniu nabycia spadku będzie Pan mógł przekazać córce całą nieruchomość lub jej część (np. w drodze umowy darowizny, dożywocia, kupna-sprzedaży, testamentu itp.). Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Zapytaj prawnika - porady prawne online . W opisanej przez Panią sytuacji spadek po mamie dziedziczy Pani na podstawie testamentu, natomiast po ojcu odbędzie się dziedziczenie ustawowe. Nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Wynika to wprost z art. 927 § 1 Kodeksu cywilnego. Rozrządzenie zawarte w testamencie Pani ojca jest więc bezskuteczne ze względu na to, że Pani mama zmarła przed ojcem. Spadek po ojcu dziedziczą: Pani oraz przyrodnia siostra, każda z Pań w 1/2 udziału. Do spadkobrania ustawowego powołane są wszystkie dzieci spadkodawcy, niezależnie od tego, czy urodziły się w związku małżeńskim rodziców, czy też poza tym związkiem. W każdym przypadku dzieci dziedziczą w częściach równych. Spadek po mamie na podstawie dziedziczenia testamentowego dziedziczy Pani jako jedyna spadkobierczyni testamentowa. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼

jedyny spadkobierca testamentowy nie żyje